Naar aanleiding van het zesjarig bestaan van het Medisch Opvangproject Ongedocumenteerden (MOO), organiseerde het ASKV/Steunpunt Vluchtelingen op 30 mei j.l. een verdiepingsavond met als thema “Vluchtelingen en trauma”.
Dat vluchtelingen last kunnen hebben van psychische problemen, is voor iedereen goed te begrijpen. Ze zijn vaak afkomstig uit landen waar burgeroorlogen woeden en/of mensenrechten worden geschonden. In hun land van herkomst, tijdens de reis hiernaar toe en soms ook nog in Nederland hebben zij vaak ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt, waaronder verschillende vormen van geweld of seksueel misbruik. Dit kan tot ernstige psychische en somatische klachten leiden.
Op deze drukbezochte avond werd dieper ingegaan op hoe traumatische gebeurtenissen kunnen leiden tot trauma’s en de impact daarvan op het dagelijks leven van vluchtelingen en op hun de asielprocedure.
De avond startte met een lezing van Pim Scholte, de oprichter van Equator Foundation een organisatie die gespecialiseerd is in psychiatrische behandeling van getraumatiseerde vluchtelingen en slachtoffers van mensenhandel. Veel van de cliënten van zowel het ASKV/Steunpu
nt Vluchtelingen als het MOO zijn in behandeling bij Equator Foundation. Pim ging uitgebreid in op de achtergronden van trauma’s, de copingmechanismen die mensen ontwikkelen hier mee om te gaan en de invloed die dat kan hebben op de wijze waarop zij hun relaas kunnen doen (en vooral juist niet) tijdens de asielprocedure. Daarna ging hij in op de specifieke behandelmethoden die hij als expert heeft ontwikkeld speciaal voor deze doelgroep. Zie ook zijn visuele verslag.
Na de pauze vertelde Jesca hoe zij met hulp van het MOO en door de behandelingen bij Equator Foundation, haar leven weer op de rails én een verblijfsstatus heeft verkregen. Inmiddels heeft Jesca haar studie afgerond en een baan als verpleegster.
Marloes de Kok, GZ-psycholoog kind en jeugd bij Centrum 45, landelijk 
centrum voor diagnostiek en behandeling van psychotrauma vertelde over het werk van de gezinskliniek. In het werk met getraumatiseerde vluchtelingenkinderen gezinnen ligt de uitdaging in het versterken van de veerkracht, het verstevigen van het gezin en het verwerken van traumatische ervaringen.
Annemieke Keunen van het instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek (iMMO) gaf uitleg over de onderzoeken naar trauma’s die zij doen 
in het kader van de asielprocedures. In intensieve sessies onderzoeken zij het (medisch) verhaal van een vluchteling waarna deze de bevindingen aan de IND voorlegt in de procedure. In ruim 50 % van de gevallen leidde het onderzoek tot een nieuwe beslissing waarna alsnog een verblijfsvergunning werd verleend.
Voor de meer dan 130 aanwezigen, veelal mensen die werken met en voor vluchtelingen – van buddies bij We are Here tot medewerkers van de DT&V- , gaven de lezingen nog meer inzicht op hoe trauma’s waar vluchtelingen mee kampen van invloed zijn op hun (on)mogelijkheid om hun verhaal te vertellen in een asielaanvraag. Het werd nog duidelijker dat het van belang is daar meer aandacht aan te besteden. In de asielprocedure zou veel meer rekening gehouden met de traumatische gebeurtenissen die mensen hebben meegemaakt en hoe die het gedrag en relaas kunnen beïnvloeden. Preventieve maatregelen moeten er voor zorgen dat vluchtelingen niet worden afgewezen omdat zij door hun trauma hun verhaal niet hebben kunnen vertellen.
