Eind juli besloot de Raad van State dat de elfjarige Mikael en zijn Armeense moeder Gohar terug naar Armenië moeten. Een land waar Mikael nog nooit is geweest, want hij is in Nederland geboren en opgegroeid. En Mikael is niet de enige. In Nederland wonen meer kinderen die al vijf jaar of langer hier wonen en daardoor hier ‘geworteld’ zijn. Als ASKV vinden wij dat deze kinderen een verblijfsvergunning moeten krijgen.
Uitzetting naar Armenië
Het ASKV begeleidt Mikael en zijn moeder sinds 2015. De moeder van Mikael kwam in 2010 naar Nederland. In afwachting op een verblijfsvergunning kreeg zij hier haar zoon Mikael. Vijf jaar geleden werd een aanvraag van de moeder van Mikael, op grond van het Kinderpardon, door de IND afgewezen. Na jaren van onzekerheid krijgen zij en Mikael eind juli 2024 te horen dat ze uitgezet moeten worden naar Armenië, een land dat Mikael niet kent. De uitspraak zorgde dan ook voor oproer vanuit alle hoeken van het land.
Meer kinderen in soortgelijke situaties
In Nederland zijn er meer kinderen zoals Mikael. Naar schatting gaat het om enkele honderden kinderen die al vijf jaar of langer in Nederland wonen en hier daarom ‘geworteld’ zijn. Alleen al in COA opvanglocaties gaat het om 251 kinderen. Deze kinderen spreken Nederlands, gaan hier naar school en zitten hier bij de sportclub.
Bij het ASKV begeleiden we al jaren meerdere gezinnen met kinderen die hier geworteld zijn. Deze gezinnen leven vaak jarenlang in onzekerheid en angst, omdat er een kans is dat ze gedwongen uitgezet worden naar een land dat de kinderen niet of nauwelijks kennen. Uit onderzoek blijkt dat (de angst voor) gedwongen uitzetting naar een vreemd land kan zorgen voor ontwikkelingsschade of zelf neurologische schade bij deze kinderen. Daarmee is uitzetting een schending van hun kinderrechten.
Een speciale regeling
Momenteel is er geen speciale regeling voor kinderen in dit soort situaties. Wel was er in het verleden sprake van het zogenoemde kinderpardon, waardoor kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland waren alsnog de mogelijkheid kregen om te blijven. Vanuit de politiek klinkt nu de roep om een nieuw soort commissie in het leven te roep naar Duits model: een Härtefallkommission. Deze commissie, bestaande uit mensenrechtenexperts, heeft in uitzonderlijke situaties de bevoegdheid een verblijfsvergunning toe te kennen als iemand geworteld is in Nederland. Hiermee ligt de discretionaire bevoegdheid niet bij de minister, maar buiten de politiek. In 2023 werkten wij, samen met onder meer taakgroep vluchtelingen van de Raad voor Kerken en VluchtelingenWerk, een plan uit om in schrijnende situaties een verblijfsvergunning te kunnen geven. Bijvoorbeeld voor gewortelde kinderen. Op Doorbreekuitzichtloosheid.nl lees je meer verhalen van mensen in schrijnende situaties.
Vooralsnog blijft voor veel gewortelde kinderen de situatie onzeker. Voor hen is er tot op de dag van vandaag geen structurele oplossing. Met lobby en campagne zetten wij ons als ASKV in om ervoor te zorgen dat kinderen die hier geworteld zijn een verblijfsvergunning krijgen. Want Nederland is hun thuis.