Dit verhaal is geschreven door Nahane Cavalcante, trainee Recht op Onderwijs bij het ASKV.
In 2019 besloot mijn moeder dat ze een beter leven wilde voor haar dochters. Een leven met meer kansen en een bredere kijk op de wereld. Een veilig leven dat in Brazilië niet mogelijk is. Een oom van ons woonde al in Amsterdam, dus kwamen we als gezin van drie naar Nederland. Sindsdien doen mijn zus Nathalia en ik met onze studie hier hard ons best. Onze droom is om in Nederland een leven op te bouwen.
We zijn al vijf jaar in Nederland. Eigenlijk leven we net als alle andere mensen in Amsterdam. Het enige verschil is dat wij geen verblijfsvergunning hebben. Hierdoor hebben we weinig rechten. Zo mag mijn moeder bijvoorbeeld niet ‘wit’ werken. Ze heeft accountancy gestudeerd in Brazilië en werkt hier nu als schoonmaakster. Ook hebben we geen zorgverzekering. Hierdoor moeten we veel moeite doen om naar de dokter te gaan, vaak betalen we uiteindelijk extreem veel geld.
Studeren met een studieverblijfsvergunning
Mijn zus en ik hebben er altijd van gedroomd om te studeren. Wij willen iets bijdragen hier in Nederland, het voelt hier echt als ons thuis. Lange tijd was het niet duidelijk of we hier konden studeren na de middelbare school. Zonder verblijfsvergunning is dit niet altijd even makkelijk.
Gelukkig kan ik met mijn studie Docent Engels starten doordat gemeente Amsterdam een convenant tekende met Amsterdamse universiteiten en hogescholen. En gelukkig bestaat er in Nederland ook zoiets als een studieverblijfsvergunning. Dit is een tijdelijke verblijfsvergunning, waardoor je kunt studeren en rechtmatig verblijf krijgt in Nederland tijdens je gehele opleiding. Mijn zus Nathalia wil met een studieverblijfsvergunning na de zomer starten met de studie Beeldende Kunst.
Om een studieverblijfsvergunning aan te vragen moet je aan verschillende eisen voldoen. Eén van de vereisten is een MVV (Machtiging tot Voorlopig Verblijf), een soort inreisvisum dat je moet aanvragen in je land van herkomst. Mijn moeder, zus en ik zijn deze zomer daarom terug naar Brazilië gegaan om voor mijn zus een MVV op te halen. We hebben de afgelopen tijd geld ingezameld zodat we samen konden gaan. Dat is heel fijn.
Terug in Brazilië
Het is best spannend om na jaren terug te zijn in Brazilië. Er zitten namelijk ook risico’s aan. Want wat als we Nederland niet meer in mogen? En wat als Nathalia toch geen MVV krijgt? In Brazilië was het afwachten of het allemaal zou lukken.
Terugkeren naar Brazilië na een lange tijd en na zoveel veranderingen is voor iedereen in ons gezin een andere ervaring. Mijn zus en ik verlieten het land tijdens onze vormingsjaren, dus er is in de tussentijd veel veranderd op het gebied van onze smaken, persoonlijkheden en prioriteiten. Het leven in Brazilië is kleurrijker, de mensen zijn vriendelijker en warmer, de stad is rumoeriger en de kleuren zijn feller. Het eten is heerlijk en onze familie is blij om ons te zien. Aan de andere kant is er een enorme sociale kloof tussen groepen, veel plekken zoals winkels en woonwijken zijn gesegregeerd. Ook zijn er veel daklozen en blijven de prijzen stijgen.
Ik kijk met nostalgie naar Brazilië, want ik mis mijn thuis in Amsterdam. In Brazilië zie ik mijn cultuur en mensen die meer op me lijken, maar toch voel ik me niet helemaal thuis. Familie en vrienden hier zeggen tegen ons dat we ons gedragen als gringas (buitenlanders). We blijven op tijd komen, zijn niet bang voor de regen, we missen fietsers en gebruiken veel Nederlandse woorden. Eerst was ik er verdrietig over, maar toen realiseerde ik me dat we nu het beste van twee werelden hebben.
Andere jongeren inspireren
Inmiddels heeft mijn zus de MVV opgehaald en kunnen we eindelijk terug naar ons thuis in Nederland. Deze week starten we met onze opleiding aan de hogeschool. Ik hoop dat ons verhaal anderen inspireert om hun dromen na te jagen. Als trainee Recht op Onderwijs bij het ASKV wil ik andere jongeren helpen om hun studiedroom te bereiken. Mijn droom is om mijn hbo-diploma te behalen en mijn moeder een comfortabel leven in Nederland te geven.
Het ASKV begeleidt jongeren zonder verblijfsvergunning zoals Nahane en Nathalia naar regulier onderwijs. Ga voor meer informatie naar de projectpagina Recht op Onderwijs.
Over de Braziliaanse gemeenschap in Amsterdam
Nahane, Nathalia en haar moeder zijn niet de enige mensen met Braziliaanse roots in Amsterdam. Amsterdam kent een grote Braziliaanse gemeenschap, waarvan een groot deel geen verblijfsvergunning heeft. Brazilianen die een beter leven zoeken in Nederland hebben weinig kans op asiel, omdat de Nederlandse overheid Brazilië beschouwt als een veilig land. Ook andere verblijfsgronden zijn lastig te verkrijgen, zelfs wanneer de kinderen in Nederland geboren en getogen zijn. Toch kiezen ze vaak voor een leven zonder verblijfsvergunning dan een terugkeer naar Brazilië.